VAR Sistemi Nedir? VAR Ne Zaman Kullanılır?

Video Yardımcı Hakem (VAR) teknolojisi dünyadaki birçok lig tarafından kullanılan bir teknolojidir. 2018 yılı Dünya Kupası organizasyonda başarılı bir şekilde kullanıldıktan sonra neredeyse tüm ligler bu sistemi kullanmaya geçtiler.

VAR'ın düzeltmesi gereken temel sorun bir maçta hakemin yaptığı açık ve bariz hatalardır. Pek çok insanın inandığı gibi VAR oyunu kusurlardan tamamen kurtarmayı amaçlamaz. Teknoloji, hakem tarafından verilen bir kararın maçı olumsuz etkilemesi durumunda devreye girer.

VAR Kimdir?

Video Yardımcı Hakem (VAR), sahadaki hakemin maç sırasında yaptığı açık hataları düzeltmesine yardımcı olmak için görevlendirilen mevcut bir hakem veya eski bir hakemdir. VAR'ın stadyumda olmasına gerek yoktur. Normalde oyunun oynandığı yerden uzakta konumlandırılır.

VAR hakemine, bir FIFA görevlisi, iki VAR asistanı ve bir oyunun incelenmesi için gereken birçok farklı kamera açısını sağlamaya yardımcı olan 2-4 tekrar görevlisi eşlik eder. Böylece ilgili pozisyonların tekrarları başarılı bir şekilde yakalanmış olur.

FIFA, takımlara ve taraftarlara şeffaflık göstermek ister. Böylece tekrar oynatma sürecinin çoğu, bir arenadaki büyük ekran dahil olmak üzere her tarafta yayınlanır. VAR görevlilerinin baş hakemle doğrudan iletişim kurmaları önemlidir. Sonuçta nihai karar yine baş hakeme ait olacaktır.

VAR'da Hangi Durumlara Bakılır?

VAR her pozisyona müdahale etmez. VAR'ın hangi pozisyonlara müdahale edebileceği FIFA ve aynı zamanda ilgili ülkenin futbol federasyonu tarafından belirlenmiş kurallarla netleştirilmiştir. Ancak genel olarak VAR'ın müdahale ettiği durumlar bellidir.

1. Goller

VAR'ın ana kullanımı, gollerin ve gollerin oluşturulmasının oyunun kurallarına uygun olduğundan emin olmaktır. Hakem, bir oyuncunun ofsayt olup olmadığına ve gol oluşumu sırasında bir faul olup olmadığına bakmak için bu teknolojiyi kullanabilecektir.

2. Penaltılar

VAR, bir maçta penaltı verilip verilmeyeceğine veya penaltının çekilmesinde karar vermede yardımcı olmak için de kullanılabilir. Bir maç sırasında en tartışmaları kararlarından biri, bir takıma penaltı verilmesidir. Bu nedenle VAR'ın rolü ceza alanında açık bir hata olmadığından emin olmaktır.

3. Kırmızı Kartlar

VAR, bir maçta ihraç edilen bir oyuncuyla ilgili net hataların olmamasını sağlamak için kullanılır. Örneğin, topsuz alanda bir olayı kaçıran bir hakeme, VAR tarafından öneri yapılarak pozisyonu izlemesi söylenebilir. Müdahale oyun kuralları dışındaysa oyuncuya kırmızı kart gösterilebilir.

4. Yanlış Kişiler

VAR'ın son kullanımı, bir hakemin yanlışlıkla hatalı bir karar vererek yanlış oyuncuyu oyundan atmasıdır. Bu gibi durumlarda VAR devreye girerek doğru oyuncuya kartın gösterilmesini sağlayabilmektedir. Böylece hakemin olası hatası ortadan kaldırılmaktadır.

VAR Kararları Nasıl İncelenir?

Maçın hakemi bir inceleme yapılmasını isteyebilir veya VAR ekibi bir hata yapıldığını düşünürse bir inceleme önerebilir. Hakem, her iki tarafa oyunun incelenmekte olduğunu işaret etmek için kulaklığını gösterecek ve bir karar verilene kadar maçı durduracaktır.

VAR ekibi söz konusu durumun görüntülerini inceler. Her türlü açıdan durumu inceleyerek bir hata olup olmadığını gözden geçirir. Daha sonra görüşlerini hakemle paylaşacaklar ve bir kararın değişip değiştirilmemesi gerektiğine dair fikirlerini sunacaklar.

Bilgiler VAR ekibi tarafından hakeme sunulduktan sonra alınabilecek birkaç farklı karar vardır. Hakem VAR tarafından verilen bilgiyi kabul edebilir veya pozisyonu bir de kendisi izlemek için saha kenarındaki monitöre gidebilir. Nihai karar son incelemeden sonra verilecektir.